آموزش فرمول نویسی اکسل از صفر – قسمت 3 | فهرست و آموزش توابع پایه

فهرست مطالب و زمان بندی ویدیو

اگر به دنبال یادگیری اصولی و گام‌به‌گام “آموزش فرمول نویسی اکسل” هستید، این ویدیو و مقاله اختصاصی برای شماست. در این قسمت (قسمت 3) روی توابع پایه‌ای تمرکز کرده‌ایم تا بتوانید به‌سرعت محاسبات روزمره را در اکسل انجام دهید؛ از جمع و میانگین تا شمارش خانه‌های خالی و پر. پیشنهاد می‌کنم ویدیو را تا انتها ببینید و مقاله را برای مثال‌ها و نکات تکمیلی دنبال کنید.

فهرست توابع اکسل در این ویدیو

در این بخش از “آموزش فرمول نویسی اکسل” با فهرستی از توابع پایه‌ای آشنا می‌شوید که در اکثر کارهای روزمره اکسل کاربرد دارند: SUM، AVERAGE، MIN، MAX، COUNT، COUNTA و COUNTBLANK. فهم دقیق این توابع پایه، پایه‌ای محکم برای فرمول‌نویسی پیشرفته‌تر فراهم می‌کند.

تابع SUM — جمع سریع اعداد

تابع SUM برای جمع‌زدن محدوده‌ای از سلول‌ها به‌کار می‌رود. فرمول پایه به شکل =SUM(A1:A10) است و می‌تواند اعداد جداگانه یا محدوده‌ها را بپذیرد. در “آموزش فرمول نویسی اکسل” تاکید می‌کنیم که استفاده از SUM بجای جمع دستی هم سرعت و هم دقت شما را افزایش می‌دهد.

نکته کاربردی: اگر بخواهید شرطی جمع بگیرید از توابعی مثل SUMIF یا SUMIFS استفاده کنید، اما برای جمع ساده SUM بهترین و سریع‌ترین انتخاب است.

تابع AVERAGE — محاسبه میانگین

برای محاسبه میانگین اعداد از تابع AVERAGE استفاده می‌کنیم: =AVERAGE(B1:B10). این تابع میانگین حسابی را بازمی‌گرداند و در تحلیل‌های ابتدایی آماری بسیار مفید است. در “آموزش فرمول نویسی اکسل” یاد می‌گیریم چگونه داده‌های خالی یا خطاها می‌توانند نتایج میانگین را تغییر دهند.

نکته کاربردی: اگر می‌خواهید میانگین را بدون در نظر گرفتن صفرها یا سلول‌های خاص محاسبه کنید، از ترکیب AVERAGEIF/AVERAGEIFS یا فیلتر داده‌ها استفاده کنید.

تابع MIN — پیدا کردن کوچک‌ترین مقدار

تابع MIN کوچک‌ترین مقدار در یک محدوده را برمی‌گرداند: =MIN(C1:C10). این تابع برای شناسایی حداقل زمان، کمترین هزینه یا کمترین نمره کاربردی است. در “آموزش فرمول نویسی اکسل” مثال‌هایی از استفاده MIN در گزارش‌گیری ارائه شده است.

نکته: MIN فقط مقادیر عددی را در نظر می‌گیرد؛ در صورت وجود متن یا تاریخ‌ها باید دقت کنید یا از تبدیل نوع داده استفاده کنید.

تابع MAX — پیدا کردن بزرگ‌ترین مقدار

تابع MAX بزرگ‌ترین مقدار یک محدوده را نشان می‌دهد: =MAX(C1:C10). کاربردهای آن مشابه MIN است و هنگام بررسی بیشترین فروش، بیشترین نمره یا بیشترین مقدار مصرف کاربرد دارد.

نکته: برای یافتن رکوردهای مرتبط با مقدار ماکسیمم (مثلاً نام شخص با بیشترین فروش) می‌توانید MAX را با INDEX و MATCH یا توابعی مانند XLOOKUP ترکیب کنید.

تابع COUNT — شمارش سلول‌های عددی

COUNT فقط سلول‌هایی که شامل اعداد هستند را می‌شمارد: =COUNT(D1:D20). این تابع مفید است وقتی می‌خواهید تعداد مقدارهای عددی در داده‌ها را بدانید و سلول‌های خالی یا متنی را نادیده بگیرد. در “آموزش فرمول نویسی اکسل” مثال‌هایی از ترکیب COUNT با شرط‌ها مطرح شده است.

تابع COUNTA — شمارش سلول‌های غیرخالی

COUNTA هر نوع سلول غیرخالی (چه عدد، متن یا فرمول) را می‌شمارد: =COUNTA(E1:E20). اگر می‌خواهید بدانید چند سلول در یک ستون اطلاعات دارند، این تابع مناسب است. توجه کنید که COUNTA سلول‌های شامل فرمول که نتیجه خالی نمایش می‌دهند را هم به‌صورت غیرخالی حساب می‌کند.

تابع COUNTBLANK — شمارش سلول‌های خالی

COUNTBLANK تعداد سلول‌های خالی در یک محدوده را بازمی‌گرداند: =COUNTBLANK(F1:F20). این تابع برای محاسبه میزان داده‌های ناقص یا یافتن فضاهای خالی در یک جدول مفید است. در “آموزش فرمول نویسی اکسل” نحوه استفاده COUNTBLANK در چک‌کردن کیفیت داده‌ها نشان داده می‌شود.

نمونه‌های عملی و نکات کاربردی

در عمل ممکن است نیاز داشته باشید توابع را با هم ترکیب کنید؛ مثلاً =SUM(A1:A10)-SUM(B1:B10) یا =AVERAGE(IF(range””,range)) با فرمول‌های آرایه‌ای. همچنین همیشه داده‌ها را پیش از نوشتن فرمول پاک‌سازی کنید (حذف فاصله‌های اضافی، تبدیل متن به عدد و …) تا نتایج دقیق باشند.

در “آموزش فرمول نویسی اکسل” تاکید شده است که خواندن ارورها (مثل #VALUE یا #DIV/0!) و استفاده از توابع کمکی (مثل IFERROR) باعث می‌شود فرمول‌های شما مقاوم‌تر باشند.

تمرین پیشنهادی و جمع‌بندی

تمرین ساده: یک ستون با 15 مقدار عددی ایجاد کنید. سپس با استفاده از توابع SUM، AVERAGE، MIN، MAX، COUNT، COUNTA و COUNTBLANK نتایج را محاسبه کنید و تفاوت‌های هر تابع را مشاهده کنید. این تمرین به تثبیت مطالب “آموزش فرمول نویسی اکسل” کمک می‌کند.

جمع‌بندی: یادگیری این توابع پایه‌ای اولین قدم در مسیر فرمول‌نویسی اکسل است. پس از تسلط بر این توابع می‌توانید به توابع شرطی و توابع پیشرفته‌تر بپردازید. ویدیو را ببینید، تمرین‌ها را انجام دهید و هر بار با مثال‌های واقعی مهارت خود را افزایش دهید.

اگر دوست دارید، می‌توانم برای هر تابع مثال‌های فایل اکسل آماده و تمرین‌های بیشتر تهیه کنم تا مرحله‌به‌مرحله جلو بروید.